Τα φαγώσιμα αγριόχορτα φυτρώνουν σχεδόν παντού στην Ελλάδα και αυτό είναι ευλογία. Ακόμη και λίγα χιλιόμετρα έξω από τις πόλεις μπορούμε να βρούμε περιοχές από τις οποίες μπορούμε να μαζέψουμε φαγώσιμα αγριόχορτα. Παλιότερα θυμάμαι τη μητέρα μου μαζί με τις φίλες της, που σε κάθε εκδρομή που κάναμε, έπαιρναν μαζί τους σακούλες και μαχαίρια για να μαζέψουν χόρτα. Το μάζεμα των χόρτων ήταν κάτι σαν κοινωνική εκδήλωση. Περπατούσαν στην ύπαιθρο, μιλούσαν, σχολίαζαν, γελούσαν και ξαφνικά έσκυβαν έκοβαν ένα χόρτο και το έβαζαν στη σακούλα. Στο τέλος έκαναν τη βόλτα τους, τη γυμναστική τους και πρόσφεραν στην οικογένεια μία φρέσκια και ωφέλιμη τροφή. Θυμάμαι επίσης που μας έβαζαν να πίνουμε για δύναμη, το ζουμί από τα χόρτα μαζί με χυμό λεμόνι.
Πότε μαζεύουμε χόρτα;
Η εποχή του μαζέματος των άγριων χόρτων γίνεται νωρίς ή αργά την άνοιξη και το φθινόπωρο ή το χειμώνα. Σε κάθε περίοδο υπάρχουν διαθέσιμα διαφορετικά χόρτα. Το χειμώνα, συνήθως μαζεύονται μετά από βροχή και την άνοιξη πριν ανθίσουν.
Από που μαζεύουμε χόρτα;
Θα πρέπει να μαζεύουμε άγρια χόρτα από όσο το δυνατόν πιο απόμερα μέρη. Μέρη μακριά από ανθρώπινες δραστηριότητες. Αποφεύγουμε να μαζέψουμε χόρτα από μέρη κοντά σε δρόμους, από καλλιεργήσιμα χωράφια, από μέρη κοντά σε βιομηχανικές περιοχές.
Προσπαθούμε να βρούμε μέρη όπου δεν υπάρχει μόλυνση από καυσαέρια, φυτοφάρμακα, λιπάσματα.
Ποιές ώρες είναι οι καλύτερες για να μαζέψουμε τα χόρτα;
Η καλύτερη ώρα για να μαζέψουμε τα φύλλα και τα βλαστάρια των αγριόχορτων είναι το απόγευμα. Η καλύτερη ώρα για να μαζέψουμε τα άνθη και τους καρπούς των αγριόχορτων είναι το απόγευμα.
Πώς μαζεύουμε τα χόρτα;
Ο ιδανικός εξοπλισμός για να μαζέψετε χόρτα είναι ένα κοφτερό μαχαίρι και μία σακούλα.
Αν και σχεδόν όλοι μας σήμερα χρησιμοποιούμε πλαστικές σακούλες, δεν είναι η καλύτερη επιλογή. Τα χόρτα ανάβουν μέσα στις πλαστικές σακούλες. Επίσης δεν αερίζονται τα χόρτα με αποτέλεσμα να διατηρούν την υγρασία τους. Και οι δύο συνθήκες - θερμοκρασία και υγρασία - ευνοούν την ανάπτυξη μικροοργανισμών και το γρήγορο σάπισμα. Το ιδανικό, είναι να χρησιμοποιούμε μία θήκη ή ποδιά από βαμβακερό ύφασμα.
Δε θα πρέπει να ξεριζώνουμε τα χόρτα ή να τα κόβουμε από τη ρίζα. Θα πρέπει να κόβουμε μόνο τα φύλλα και τα βλαστάρια και πολλές φορές όχι όλα ώστε να δώσουμε την ευκαιρία να ξαναβλαστήσει. Αν ξεριζώσουμε το φυτό θα έχουμε κάνει μεγάλη ζημιά. Τη ρίζα κατά το καθάρισμα των χόρτων συνήθως την πετάμε. Αν όμως έχουμε φροντίσει να την αφήσουμε μέσα στη γη και κόψουμε μόνο τα φύλλα ή τα βλαστάρια, το φυτό θα ξαναβλαστήσει.
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι τα μεγαλύτερα σε ηλικία χόρτα (μεγαλύτερα φύλλα και παχύτεροι βλαστοί), έχουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά, αλλά είναι σκληρότερα και θέλουν περισσότερη ώρα βράσιμο.
Θα πρέπει να επιλέξουμε τα χόρτα που μοιάζουν να είναι υγιή. Δε μαζεύουμε χόρτα που τα φύλλα τους είναι κιτρινισμένα ή εμφανώς ταλαιπωρημένα. Καθώς δε γνωρίζουμε το λόγο που το φυτό έχει αυτή την εικόνα, καλό είναι να το αποφύγουμε.
Δε μαζεύουμε όλα τα χόρτα που βρίσκουμε. Θα πρέπει πάντα να αφήνουμε απείραχτα χόρτα, ώστε να δώσουμε στη φύση την ευκαιρία να αναπαραχθεί. Έτσι θα βρίσκουμε πάντα χόρτα να μαζέψουμε.
Μαζεύουμε μόνο όσα χόρτα χρειαζόμαστε για μία ή δύο ημέρες. Δεν κάνουμε σπατάλη στους πόρους της φύσης, μαζεύοντας πολύ περισσότερα χόρτα από όσα μπορούμε να καταναλώσουμε όσο είναι φρέσκα. Μη ξεχνάτε ότι μετά το μάζεμα, θα πρέπει να τα καθαρίσετε κιόλας. Θα πρέπει δηλαδή να απασχοληθείτε αρκετά μέχρι τα χόρτα να φτάσουν στο πιάτο σας. Επίσης λάβετε υπόψη σας ότι τα χόρτα δε διατηρούνται στο ψυγείο (βρασμένα ή ωμά), για πολλές ημέρες. Άρα θα πρέπει να μαζεύετε μόνο όσα χόρτα μπορείτε να καταναλώσετε σε μία ή δύο ημέρες.
Πώς αποθηκεύουμε τα χόρτα;
Δεν πλένουμε τα χόρτα πριν τα αποθηκεύσουμε!
Όπως είπαμε και προηγουμένως, αποφεύγουμε όσο μπορούμε τη χρήση πλαστικής σακούλας. Αν όμως δε μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά, τότε βάζουμε τη σακούλα σε σκιερό μέρος μακριά από ήλιο. Επίσης αποφεύγουμε την αποθήκευση σε κλειστούς μη αεριζόμενους χώρους όπως το πορτμπαγκάζ του αυτοκινήτου.
Το ιδανικό είναι να βράσετε και να καταναλώσετε τα χόρτα την ίδια μέρα που θα τα μαζέψετε.
Αν όμως δε μπορείτε να κάνετε διαφορετικά, φυλάξτε τα στο κάτω μέρος του ψυγείου, μέσα σε πλαστικές σακούλες από τις οποίες έχετε αφαιρέσει όσο το δυνατόν περισσότερο αέρα.
Δεν πλένουμε τα χόρτα πριν τα αποθηκεύσουμε!
