Κράνιος Η συζήτηση ξεκίνησε από Κράνιος 12 έτη πριν

Ας δούμε τι είναι το μετάξι, πώς παράγεται, από πόσο μακριά έρχεται και πόσο μακριά πηγαίνει η ιστορία του.

Φωτεινή διέξοδος η σηροτροφία;

Επιστροφή στην παραγωγή και χρήση φυσικών προϊόντων, σε συνδυασμό με εγκατάλειψη αυτών που παράγονται με χημικές ύλες δείχνει η τελευταία παγκόσμια τάση. Στα πλαίσια αυτά εντάσσεται και η χρήση ενδυμάτων, των οποίων η πρώτη ύλη προέρχεται από τη σηροτροφία.

Η σηροτροφία σαν επιχειρηματική δραστηριότητα λόγω των κλιματολογικών της απαιτήσεων, είναι κατάλληλη για τα νότια τμήματα των μεσογειακών χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από αυτή την άποψη η Ελλάδα μπορεί να θεωρηθεί σαν μια από τις ποιο κατάλληλες για τη δραστηριότητα αυτή ευρωπαϊκές περιοχές. Έτσι, ο κλάδος αυτός εμφανίζεται και πάλι σαν μια υποσχόμενη και ανταγωνιστική δραστηριότητα, απολαμβάνοντας μια κοινοτική επιδότηση 132 ευρώ ανά "κουτί" εκτρεφόμενου μεταξόσπορου (δηλαδή εκτροφής περίπου 20.000 αυγών μεταξοσκώληκα - Bombyx mori).
Ο αγρότης επιχειρηματίας που θα αποφασίσει σηροτροφική δραστηριότητα θα πρέπει να εξασφασφαλίσει τους αναγκαίους χώρους εκτροφής των μεταξοσκώληκων, καθώς και δικιά του παραγωγή μορεόφυλλων, που αποτελούν την αποκλειστική τροφή των μεταξοσκώληκων, με την εγκατάσταση σύγχρονου μορεολίβαδου. Να σημειωθεί ότι ένα στρέμμα μορεολίβαδου παράγει περίπου 2 με 3 τόνους μορεόφυλλων. Για κάθε "κουτί" εκτροφής απαιτούνται συνολικά περίπου 500 κιλά μορεόφυλλα.
Η μουριά (Morus alba) αναπτύσσεται σε τροπικά, υποτροπικά και εύκρατα κλίματα και μπορεί να ανθέξει θερμοκρασίες μέχρι και -25 oC. Έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί και σε άγονα εδάφη με λίγη υγρασία, όμως όταν καλλιεργηθεί σε γόνιμα εδάφη με κανονική άρδευση, τότε παράγει μεγάλες ποσότητες φύλλων άριστης ποιότητας. 
Για καλή παραγωγή φύλλων, η μουριά πρέπει να έχει πολλά κλαδιά και να είναι γρήγορης ανάπτυξης.
Εάν για οποιοδήποτε λόγο δεν προχωρήσει η εκτροφή μεταξοσκώληκων, το μορεολίβαδο είναι εξαιρετικά χρήσιμο για τη διατροφή ζώων, ιδιαίτερα αιγοπροβάτων. Η παραγωγή ενός στρέμματος μορεολίβαδου έχει ίση διατροφική αξία με την παραγωγή ενός στρέμματος μηδικής. Επιπλέον, το μορεολίβαδο έχει μικρότερο κόστος παραγωγής, παράγει πολύ περισσότερα χρόνια και έχει ως παραπροϊόν την ξυλεία των κλάδων.
Αναλυτικά στοιχεία για τη σηροτροφία δίνει ο καθηγητής Πασχάλης Χαριζάνης από το Σηροτροφικό εργαστήριο Αθηνών.

Ελάχιστες απαιτήσεις για επαγγελματική ενασχόληση με τη σηροτροφία
Η σηροτροφία ως παραγωγικός τομέας μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να δώσει διέξοδο στον αγροτικό πληθυσμό για τη στήριξη του οικογενειακού εισοδήματος. Αποτελεί γεωργική απασχόληση που δεν απαιτεί υψηλό κόστος εγκατάστασης γιατί δύναται να αξιοποιήσει τις ήδη υπάρχουσες υποδομές (αποθήκες, στάβλους κ.α.) ή μικρού κόστους ελαφρές κατασκευές τύπου τολ, καθώς και το εργατικό δυναμικό της αγροτικής οικογένειας. Μπορεί να αποτελέσει ενδιαφέρουσα και συγχρόνως ελπιδοφόρα εναλλακτική επαγγελματική διέξοδο.
Βασικές προϋποθέσεις για την εκτροφή μεταξοσκωλήκων είναι να υπάρχει ο κατάλληλος χώρος για την εκτροφή, η αναγκαία ποσότητα και κατάλληλη ποιότητα μορεώφυλλων και καλής ποιότητας και υψηλής αποδοτικότητας μεταξόσπορος.
Οι ανάγκες σε επιφάνεια και όγκο για την εκτροφή ενός κουτιού μεταξόσπορου (20.000 αυγά) είναι οι ακόλουθες:
Στάδιο προνύμφης    Απαιτούμενη επιφάνεια (m2)    Απαιτούμενος όγκος (m3)
1η ηλικία    1    2
2η ηλικία    2    2
3η ηλικία    5    10
4η ηλικία    10    20
5η ηλικία    20    50
Για την εκτροφή των μεταξοσκωλήκων ενός κουτιού των 20.000 αυγών χρειάζονται συνολικά περίπου 500 κιλά φύλλα μουριάς.

Προμήθεια του μεταξόσπορου από τους ενδιαφερόμενους παραγωγούς
Από τη σηροτροφική περίοδο 2010, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 337474/9-12-2009 (ΦΕΚ 2487/Β/2009) απόφαση του Υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, η εισαγωγή και η διακίνηση μεταξόσπορου πραγματοποιείται:
α) από τους παραγωγούς σηροτρόφους ή τις οργανώσεις τους για ιδία χρήση, ή
β) από φυσικά ή νομικά πρόσωπα για εμπορικούς σκοπούς.
Δεν επιτρέπεται η διακίνηση και χρήση για εμπορικούς σκοπούς, εντός της ελληνικής επικράτειας, μεταξόσπορου ο οποίος δεν έχει ελεγχθεί και πιστοποιηθεί από το Σηροτροφικό Εργαστήριο Αθηνών.
Τα έτη 2010 και 2011, ο μεταξόσπορος που ελέγχθηκε από το Σηροτροφικό Εργαστήριο Αθηνών και διακινήθηκε προς χρήση από τους Έλληνες σηροτρόφους προερχόταν από την Κίνα την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Οι εισαγωγείς του μεταξόσπορου έχουν την έδρα τους στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου (Ορεστιάδα, Σουφλί). Από τις οικείες Περιφερειακές Υπηρεσίες Αγροτικής Οικονομίας & Κτηνιατρικής μπορείτε να πάρετε πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία επικοινωνίας των εισαγωγέων, για ενδεχόμενες παραγγελίες.
Το Ελληνικό δημόσιο δεν εμπλέκεται στη διαδικασία αγοράς και τιμολόγησης του μεταξόσπορου, παρά μόνο στον ποιοτικό έλεγχο των διακινούμενων κουτιών, τα οποία προκειμένου να διατεθούν προς χρήση πρέπει να πληρούν κάποιες ελάχιστες προϋποθέσεις.

Ενισχύσεις στη σηροτροφία
Η εκτροφή μεταξοσκωλήκων και η παραγωγή κουκουλιών είναι διαδικασία προωθούμενη από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων.
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο των διατάξεων της υπ’ αριθμ. 625/298782/05 (ΦΕΚ 1184/Β/05) ΚΥΑ και των Κανονισμών (Ε.Κ.) 1744/2006 της Επιτροπής και (Ε.Κ.) 1234/2007 του Συμβουλίου για κάθε κουτί μεταξόσπορου των 20.000 αυγών που εκτρέφεται, εφόσον παραχθούν τουλάχιστον 20 κιλά χλωρό κουκούλι, ο παραγωγός δικαιούται 133,26 €.
Επειδή η συγκεκριμένη επιδότηση για τη σηροτροφία έχει ενταχθεί στο καθεστώς της ενιαίας ενίσχυσης, απαραίτητη προϋπόθεση για τη λήψη της είναι η έγκαιρη δήλωση ΟΣΔΕ, στις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες από τους ενδιαφερόμενους.
Επιπλέον, η σηροτροφία ως δραστηριότητα συμπεριλαμβάνεται στο Μέτρο 1.2.1. (Σχέδια Βελτίωσης) και στο Μέτρο 1.2.3.Α (Επενδύσεις στη μεταποίηση και εμπορία γεωργικών προϊόντων) του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης Ελλάδος 2007 – 2013 «Αλέξανδρος Μπαλτατζής».

Διάθεση προϊόντος
Βασικό ζητούμενο για την επίτευξη της αναβίωσης της σηροτροφίας είναι η δημιουργία ενός ελκυστικού πλαισίου και η υιοθέτηση τακτικών που θα δώσουν τη δυνατότητα εξασφάλισης ικανοποιητικού εισοδήματος για τους παραγωγούς, ανεξάρτητα από τη χορήγηση κοινοτικών ή άλλων επιδοτήσεων. Σημαντικό πρόβλημα του κλάδου αποτελεί η διάθεση του προϊόντος, η οποία οφείλουμε να γνωστοποιήσουμε στους ενδιαφερόμενους σηροτρόφους ότι είναι προβληματική, καθώς αυτή τη στιγμή δεν λειτουργεί στην Ελλάδα μονάδα αναπήνισης κουκουλιών και παραγωγής νήματος. Η εμπορευματοποίηση των κουκουλιών, η αξιοποίηση τους και η παραγωγή ελληνικού μεταξιού πρέπει να είναι πλέον οι κύριοι στόχοι, καθώς ένα προϊόν χωρίς εμπορική αξία είναι καταδικασμένο να εξαφανιστεί.

Πηγή