Φυσικά σπίτια

Τι θέλει να πει ο ποιητής; Πού τριγυρνάει αυτόν τον καιρό ο Ανδρέας; Γιατί δεν μπορεί να ησυχάσει και να πάει επιτέλους εκείνες τις διακοπές για τρέλες στις Σεϋχέλες; Γιατί έφαγε κόλλημα με τις κρανιές του ο Κράνιος;

Είναι μικρή; Δε φαίνεται; Για να κάνω μια προσπάθεια ακόμα... Με τη σούρα μου δε βλέπω που είμαι....



Δεν είναι πίνακας του Βαν Γκογκ. Είναι η ζωή μου και η καθημερινότητά μου. Αλλά και η ματια μου απάνω στα πράγματα. Αυτά κι άλλα τέτοια είναι τα έργα και οι ημέρες μου.

.

[/size][/b]


Πριν πολλά χρόνια (δεν ξεχνώ την ηλικία μου), με μια απλή αλλά ρυθμιζόμενη αναλογική μηχανή, είχα βγάλει φωτογραφίες διάφορες του τόπου μου, ακριβώς αυτή την εποχή, καλοκαίρι. Έδωσα το φίλμ σ' έναν φωτογράφο της Πάτρας να μου τις εμφανίσει και να μου τις τυπώσει. Αυτός είχε φέρει τότε ένα μεγάλο αυτόματο εκτυπωτικό μηχάνημα. Μου είπε να περάσω μια συγκεκριμένη ώρα για να τις πάρω. Εκεί περίμεναν κι άλλοι και κοίταζαν τις φωτογραφίες που έβγαζε το μηχάνημα για να δουν τις δικές τους να βγαίνουν. Κάποια στιγμή έβγαιναν οι δικές μου. Όλοι καρφώθηκαν και τις χάζευαν με θαυμασμό. Δε μίλησα, δεν είπα ότι είναι δικές μου, αφήνοντας σιγά σιγά να περάσουν και ν' ακούσω τα σχόλια.


Κανένας δεν αναγνώρισε τον τόπο. Έλεγαν διάφορα. Και κανένας δεν έλεγε ότι αυτά που έβλεπαν υπάρχουν στη χώρα μας.


Ένοιωσα περηφάνια και ντροπή ταυτοχρόνως. Περηφάνια για τον ωραίο τόπο στον οποίο ζούμε. Ντροπή επειδή αυτή την ομορφιά δεν την είχαν δει αυτοί οι άνθρωποι, ενώ υπήρχε γύρω τους.

Κάποιος είπε Βυτίνα. Όχι ρε, λέει ο άλλος. Δεν υπάρχει τέτοιο τοπίο στη Βυτίνα. Άλλος έλεγε Πάπιγκο. Δεν υπάρχει, δεν είναι έλεγε άλλος. Άλλος έλεγε Ελβετία. Μια λεπτομέρεια όμως τους πετούσε όλους έξω στις υποθέσεις τους. Όλοι έψαχναν σε ξεφωνημένους τόπους, σε καθιερωμένους σαν τουριστικούς τόπους.

Προφανώς δεν είχαν ρίξει μια ματιά γύρω τους ποτέ τους. Κι εγώ δεν είχα στις φωτογραφίες αυτές αναγνωρίσιμα σημεία. Δεν είχα το μοναστήρι, την ταβέρνα, το χωριό, την πλατεία. Όχι πως τα είχα αποφύγει. Απλά ήταν τόσα γύρω μου που δεν είχα τέτοια ανάγκη.

Είχα το παλιό πέτρινο σπίτι, όχι εκείνο του κοντζάμπαση ή του αφέντη. Είχα το γιδόστρατο και το γίδι που πηδούσε χαρουμενο στο μπουχό και τσάκιζε τη μέση του (σαν το Νίκο Γκάλη πχ) στον αέρα. Είχα τη φιγούρα του βοσκού π' ανέβαινε κατάκοπος, χωρίς να ψάχνω το ζαρωμένο του πρόσωπο, χωρίς να ψάχνω τη σκαλιστή του γκλίτσα. Είχα το παιδάκι που πηδούσε το μεγάλο αυλάκι κάνοντας άλμα επί κοντώ μ' ένα ξύλο... Είχα το μαυραγάνι ασπρόσταρο που απειλούσε το θεριστή στην άκρη του σταροχώραφου. Είχα τα τσοπανόσκυλα που έτρεχαν κατά πάνω μου για να οριοθετήσουν το κοπάδι. Είχα τα χωράφια όπως φαίνονταν από ψηλά ... κι αυτοί λέγανε πως ήταν από αεροπλάνο. Χωρίς αεροπλάνο δεν τους έκανε!...

Ο νατουραλισμός έχει επιβάλει μια κακογουστιά που είναι ταυτόσημη με την κρίση που ζούμε.
Η ματιά που ρίχνουμε απάνω στα πράγματα είναι από πριν καθορισμένη νατουραλιστικά. Οι εικόνες γύρω μας είναι άπειρες. Ο νατουραλισμός, σαν αισθητική χαμηλού επιπέδου, τελείως στυλιζαρισμένη, μας καθοδηγεί να επιλέγουμε τις εικόνες εκείνες που συμβαδίζουν με τις αξίες που έχουμε σα νεοέλληνες, σαν αλλοτριωμένοι κι απαξιωμένοι.

Δε χρειάζομαι τον αγαπημένο μου Βαν Γκογκ για να κοιτάξω γύρω μου. Τα γήινα χρώματα θα τα συναντήσω όπου κι αν κοιτάξω τη γη. Αυτή τη γη π' αγάπησα από μικρός παίζοντας στα χώματά της. Το φως της Μεσογείου δε χρειάζεται να πάω στην Αρλ για να το βρω. Απόγιομα η ώρα και το φως θα πέσει με τη δραματική του γωνία, θα κοιτάξει ο ήλιος σαν άνθρωπος τη γη και τα πράγματα κι όλα.


[/b]

Οι φωτογραφίες που είχα βγάλει μ’ εκείνη την απλή μηχανούλα, που της έβαζα την ταχύτητα το διάφραγμα και την απόσταση, που τη χειριζόμουν σαν το ποδήλατό μου και την κούρδιζα σαν την κιθάρα μου, ... εκείνες οι φωτογραφίες ήταν υπέροχες. Οι επαγγελματίες που τις εμφάνιζαν και τις τύπωναν ήταν μαστόρια. Αυτά τα μαστόρια αντικαταστάθηκαν από μηχανήματα κι αυτοματισμούς. Εγώ δεν έγινα φωτογράφος αλλά ζωγράφος. Η μηχανή μου διαλύθηκε από έναν κακομαθημένο ανηψιό μου και ποτέ δε βρήκα τεχνήτη να μου τη συναρμολογήσει πλέον σωστά. Χάθηκαν όλα σιγά σιγά μέσα στην κρίση αξιών και στην ευτέλεια και στη φτήνια, που τώρα πληρώνουμε ακριβά.
Έγινα ζωγράφος για να φτιάχνω τις εικόνες μου, να συνεχίζω να επινοώ (κατά το μάστορα Νταλί), να κοιτάζω όπως ο Βερμέερ (το δάσκαλο του Νταλί), να κουράζομαι να φτιάχνω τις εικόνες μου (όπως ο αγαπημένος μου Βρούμπελ, όπως ο ξωμάχος Βαν Γκογκ). Κι όπως ένας Ρώσος ξεκίνησε μ’ ένα άλογο καβάλα να πάει να γραφτεί στη Σχολή Καλών Τεχνών της Μόσχας, ξεκίνησα να πάω στο Παρίσι και δεν έφτασα ποτέ. Το Παρίσι μου ‘δωσε τ’ ωραίο ταξίδι.


Ας φωτογραφίζω πια με τα χέρια κι ας πάω τελείως κόντρα σ’ όλα. Πού ξέρεις. Μπορεί να γυρίσουν κάποτε κι οι άλλοι κατά κει που πάω μια ζωή. Ο μικρός μου γιος έφαγε τον τόπο να φτιάξει τα παλιά ηχεία, ν’ ακούσει τα βινύλια στο πικάπ, να βγάλει τον ήχο της ηλεκτρικής του κιθάρας από τα ηχεία αυτά, να φτιάξει με τα χέρια του τα φίλτρα του ήχου, να γεμίσει τ’ αυτιά του με ήχους αναλογικούς.


[/b]


Νατουραλισμός δεν είναι αυτό ακριβώς που λένε οι φιλόλογοι. Αυτοί νομίζουν ότι όλα τα κινήματα στην τέχνη ξεκικούν από τη λογοτεχνία. Ειδικά εδώ στην Ελλάδα αυτή η αστήριχτη κι αυθαίρετη ιδέα έχει παγιωθεί. Αμορφωσιά των φιλολόγων, όπως ακριβώς ασχετοσύνη των αρμοδίων και των αρχόντων του τόπου.
Ο νατουραλισμός έχει ξεκινήσει από τα ρωμαϊκά χρόνια. Οι αρχαίοι έλληνες ήταν ρεαλιστές στη γλυπτική και στην αρχιτεκτονική. Η ελληνιστική τέχνη στο σύνολό της σχεδόν είναι νατουραλιστική.
Ο νατουραλισμός έχει δώσει κι αριστουργήματα. Αλλά η ουσία του παραμένει αρνητική στην ιστορία των ανθρώπων.
Ο νατουραλισμός είναι δήθεν, είναι γεμάτος μανιέρες και φιγούρες, είναι ρηχός, οδηγεί διαρκώς σε κανόνες και τυφλοσούρτες, ψεύδεται ισχυριζόμενος ότι είναι ρεαλισμός, είναι στενομυαλιά και παρακμή. Κι από πάνω όλοι οι νατουραλιστές ισχυρίζονται ότι κάνουν ρεαλισμό. Κυκλοφοράει πάντα με κάποια μάσκα, πχ κοινωνικός ρεαλισμός, ρεαλισμός... κι είναι ξιπασμένος και μεγαλοϊδεάτης. Είναι συντηρητικός και φτάνει μέχρι κι επαναστατικές κορώνες. Ο Χίτλερ ήταν νατουραλιστής ζωγράφος που ποτέ δεν μπόρεσε να μπει στη Σχολή Καλών Τεχνών. Είναι γνωστά τα περί εκφυλισμένης τέχνης και τα περιστατικά είναι άπειρα. Το Μπάου Χάουζ οι ναζί το έκλεισαν επειδή τους χάλαγε τα νατουραλιστικά τους σχέδια για τον κόσμο.



Δείτε το Λαοκόοντα και του γιούς του. Να με συγχωρεί ο Μιχαήλ Αγγελος, αλλά ο νατουραλισμός του Λαοκόοντα είναι τόσο εκνευριστικός όσο εκνευριστικός είναι και ο μύθος του. Ποια φίδια και ποια κουραφέξαλα. Η σοβαροφάνεια των μύθων μου τη δίνει. Τα παραμύθια είναι πιο αληθινά από τους μύθους. Τα παραμύθια τουλάχιστον δεν ισχυρίζονται ότι είναι αληθινά, από την αρχή σου το λένε και στο τέλος σου το υπενθυμίζουν. Οι μύθοι όμως είναι επίμονοι. Και τι μας λένε;
Ο νατουραλισμός του Λαοκόοντα δε σας θυμίζει σειρά του Φώσκολου; Δε σας θυμίζει σειρές στην τηλεόραση; Κάρτες για τους τουρίστες;

Για να αναγνωρίζετε εύκολα το νατουραλισμό σας λέω εν συντομία ότι είναι ο ρεαλισμός που πουλάει, που είναι για τους τουρίστες, που είναι εύπεπτος, που κάνει προπαγάνδα, που κάνει διαφήμιση. Δείτε τους φωτογράφους που πάνε στα σχολεία και βγάζουν αυτές τις γελοίες φωτογραφίες όλων των παιδιών που δεν αρέσουν σε κανέναν, αλλά αρέσουν εκείνη τη στιγμή στους χαζεμένους γονείς.... Όλα τα ηλιοβασιλέματα τα νατουραλιστικά μοιάζουν τόσο που λες ότι τα βγάζουν σ’ εργοστάσιο. Ο γέρος που διαβάζει στο φως του κεριού, το γαϊδουράκι με τα καλάθια, οι φωτογραφίες του γάμου κι όλων των κοινωνικών εκδηλώσεων.... Αμάν πια.



Υστερόγραφο: Φίλοι μου, το θέμα μου εδώ μοιάζει να είναι τελείως για ειδικούς. Όμως το προσφέρω σα δώρο στο Δημήτρη που του άρεσε η φωτογραφία με την κρανίτσα, πιο πάνω. Εξ' άλλου, από τη στιγμή που μας έβαλε χέρι η τρόικα, όλοι ψάχνουμε να βρούμε τι φταίει. Εδώ ισχυρίζομαι ότι όλα είναι θέμα αισθητικής. Η ασχήμια τρυπώνει από παντού στην ψυχή μας και οδηγεί σ' όλα τα δεινά. Αν δεν έχουμε μάθει να χωνεύουμε την κακογουστιά, θα παίρναμε ποτέ στα σοβαρά το νατουραλιστικό θίασο που λέγεται πολιτική σκηνή στην Ελλάδα σήμερα;

Σε μία από τις πιο αρχαίες τεχνικές χτισίματος με γήινα υλικά, το κομπ, χρησιμοποιούνται τα χέρια και τα πόδια για να σχηματιστούν μάζες πηλού αναμεμιγμένου με άμμο και άχυρο οι οποίες τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη διαμορφώνοντας έτσι μονολιθικές κατασκευές με μεγάλη σταθερότητα. Η λέξη κομπ προέρχεται από μια παλιά αγγλική λέξη cob που σημαίνει σβώλος.
Η διαφορά του κομπ από το κτίσιμο με πλίνθους συνίσταται στην ευκολία της κατασκευής και την ελευθερία του σχεδιασμού. Εφόσον δεν απαιτούνται ίσιες φόρμες ή καλούπια το ίδιο το υλικό οδηγεί σε οργανικά σχήματα: καμπύλοι τοίχοι, θόλοι και αψίδες. Χτίζοντας με το κομπ είναι εμπειρία παρόμοια με γλυπτική με πηλό.



Τα γήινα σπίτια είναι δροσερά το καλοκαίρι και ζεστά τον χειμώνα. Η αντοχή τους σε μια μεγάλη γκάμα καιρικών συνθηκών τα κάνει άνετα και βιώσιμα στα πιο κρύα κλίματα αλλά και συνθήκες ερήμου. Οι τοίχοι με πάχος που κυμαίνεται από 40 έως και 60 εκατοστά έχουν τεράστια θερμική μάζα και επαρκή μόνωση ειδική για χρήση παθητικών ηλιακών συστημάτων θέρμανσης. Απαιτείται ελάχιστη πρόσθετη θέρμανση τον χειμώνα και καθόλου ψύξη ακόμη και τις πιο ζεστές μέρες. Το κομπ χρησιμοποιήθηκε επί χιλιετίες ακόμη και στις σκληρές κλιματολογικές συνθήκες των βρετανικών ακτών στο ύψος των Αλεούτιων νήσων. Χιλιάδες άνετα και γραφικά σπίτια από κομπ στην Αγγλία κατοικούνται συνέχεια εδώ και αιώνες έχοντας μάλιστα και πολύ μεγάλη τρέχουσα εμπορική αξία.
Η αναγέννηση του κομπ ξεκίνησε στην Αμερική όπου απολαμβάνει μια συνεχώς αυξανόμενη δημοσιότητα όχι μόνο λόγω των παραπάνω αναφερομένων πλεονεκτημάτων αλλά και από την δυνατότητα που προσφέρει στον ιδιοκτήτη – κατασκευαστή να αποφύγει τα τεράστια οικονομικά φορτία και τις δεσμεύσεις που συνεπάγεται η αγορά κατοικίας.






Αυτή η αρχαία τεχνική δεν συνεισφέρει στην καταστροφή των δασών, την κατασπατάληση των ορυκτών πόρων, την μόλυνση και ούτε εξαρτάται από βιομηχανικά υλικά και βαριά μηχανήματα. Η γη είναι μη τοξική και τελείως ανακυκλώσιμη. Σ’ αυτή την εποχή της περιβαλλοντολογικής υποβάθμισης και της έλλειψης φυσικών πόρων με τις χιλιάδες κρυμμένες τοξίνες στα σπίτια μας δεν είναι λογικό να επιστρέψουμε στο πιο αθώο φθηνό και υγιεινό οικοδομικό υλικό;

Βέβαια οι βιομηχανίες του μπετόν τρομάζουνε με τέτοιες ιδέες........

Από βιολογικά προϊόντα πολλά δεν ξέρω και λίγο επιφυλακτικός είμαι για το πόσο πραγματικά βιολογικά είναι όλα όσα στην αγορά κυκλοφορούν για τους ενδιαφερόμενους αγοραστές. Άσε που είναι και ακριβούτσικα σε τέτοιους δύσκολους καιρούς.
Όμως έχω αντίληψη εκ των εσω για τον κύκλο της παραγωγής τα παλιά χρόνια που βέβαια κανένας παραγωγός δεν είχε ιδέα από πιστοποιήσεις και ISO.
Σιτάρι, κριθάρι, βρώμη κυρίως ητανε τα καλλιεργούμενα είδη καμιά φορά φάβα, φακή, ρεβίθια και κουκιά.
Σπορά-θέρος- αλώνισμα-λίχνισμα- άλεσμα (στον ανεμόμυλο)- και φύλαξη των σπόρων για την επόμενη χρονιά. Καμία επαφή με τους εμπόρους, τους μεσάζοντες και τους απατεώνες γυρολόγους!!
Όλη η παραγωγή(καρπός και άχυρα) ητανε για τις ανάγκες της οικογένειας (άνθρωποι και ζώα εννοείται). Δηλαδή σαν να λέμε το ‘’βιοκάυσιμο’’ για εμάς και τον φουκαρά τον γάιδαρο ή την αγελάδα που δούλευαν σαν σκλάβοι όλη τη χρονιά.
Δυστυχώς αυτός ο κύκλος έσπασε -εν μέρει και εξ αιτίας εκείνων που τον συντηρούσαν τόσα χρόνια (αιώνες θα έλεγα)- από περιέργεια για τα νέα προϊόντα της αγοράς (λιπάσματα, σπόροι κλπ) αλλά και εξ αιτίας των υποσχέσεων που έδιναν οι τότε γεωπόνοι της εποχής (συνένοχοι στο έγκλημα)για γρήγορη και πλούσια παραγωγή.
Παλιές ποικιλίες χάθηκαν (πολύ σπάνιο να βρει κανείς σπόρους πλέον) κι η γη είναι πλέον ταλαιπωρημένη από τη μακροχρόνια χρήση των λιπασμάτων και των χημικών.

Το μόνο που μένει να θυμίζει αυτές τις εποχές είναι οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες στα λαογραφικά μουσεία κυρίως……

.

.

[/b]

Ο λόγος για την κοινότητα της Βιγκανέλα, ένα χωριό κοντά στο Τορίνο της Ιταλίας, με 185 κατοίκους, κατά πλειοψηφία ηλικιωμένους. Από νωρίς το φθινόπωρο, η θέση της Βιγκανέλα στο γεωλογικό χάρτη δεν της επέτρεπε να τη δει ο ήλιος, βυθίζοντάς την σχεδόν για ολόκληρη τη μέρα στο σκοτάδι.

Η γεωγραφική του τοποθεσία, πίσω από μια απότομη πλαγιά, «έκρυβε» τον ήλιο από το γραφικό ιταλικό χωριό. Όμως ο δήμαρχός του δεν κάθισε με «σταυρωμένα τα χέρια»…

Η λύση; Ένας τεράστιος καθρέφτης, διαστάσεων 5Χ8 μέτρων, που στήθηκε στο κατάλληλο σημείο του απέναντι λόφου και μάλιστα μπορεί να μετακινηθεί με ένα πρόγραμμα υπολογιστή. Έτσι, ο ήλιος καθρεφτίζεται και τώρα οι κάτοικοι μπορούν να μαζεύονται και πάλι στην πλατεία του χωριού και να κουβεντιάζουν, με φυσικό φως.

Το όλο project κόστισε 100.000 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε από το δήμο και μία τράπεζα.









Το διάβασα εδώ

Κράνιος: Εκείνο που με χαλάει είναι η τράπεζα. Αλλά ο Δήμαρχος παίρνει άριστα. Αν μ' εκατό χιλιάδες μπορούν να δουν "Θεού πρόσωπο" οι άθρωποι αυτοί, εμείς τι έχουμε πάθει και κλαιγόμαστε; Γιατί δε βάζουμε καθρέφτη στο διάστημα να φωτίζουμε τις πόλεις μας τη νύχτα;
Α ρε ξύλο μετά μουσικής που μας χρειάζεται....
Άμα δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτα, στο τέλος θα τις εγκαταλείψουμε τις πόλεις μας, ή και θα την κάνουμε γι αλλού οριστικά. Τόσους θανάτους έχουμε. Τι περιμένουμε;



Αλλά οι άνθρωποι της Βιγκανέλα δεν το φτιάξανε τώρα το χωριό τους, ούτε είναι επενδύσεις και φαντασία στο κενό. Εγκαταλελειμμένη πόλη

Αλλά μερικές φορές τα εκατομύρια δολάρια ή ευρώ δεν έχουν καθόλου μυαλό. Τα δε δισ/ρια δεν έχουν ούτε ... κλαπέτο.





Αυτά κι άλλα πολλά για όσους νομίζουν ότι οι επενδύσεις είναι αποτέλεσμα καλών προθέσεων και υψηλών στόχων. Το κέρδος δεν είναι πάντα το καλύτερο κίνητρο. Συνήθως είναι το κίνητρο για έγκλημα.