Στυλιάρι και τσάπα

Καλησπέρα σας,
είμαι σχετικά νέα στις καλλιέργιες και ακόμα πειραματίζομαι θα έλεγα. Πρόσφατα αντιμετώπισα ένα προβληματάκι. Αγόρασα μια τσάπα και προσπάθησα να την ταιριάξω με ένα στυλιάρι. Οσο ήμουν στο κατάστημα τα δύο αντικείμενα έδειχναν να ταιριάζουν ωραιότατα, μα σαν γύρισα σπίτι και ήρθε η ώρα της σωστής εφαρμογής...... η τσάπα άρχισε να ψιλοπλέει στο στυλιάρι. Γνωρίζει κανείς πως μπορώ να τη στερεώσω γερά?
Σας ευχαριστώ εκ των προτέρων.
Κική

Γεια σου Κική,

Αρκετά συχνό πρόβλημα... Τι μπορείς να κάνεις;

- Να βάλεις το στυλιάρι μέσα σε νερό ώστε να φουσκώσει και να δοκιμάσεις την εφαρμογή μετά από 1-2 ημέρες.

- Να πάρεις ένα αλουμινένιο κουτάκι αναψυκτικού. Να αφαιρέσεις το επάνω και κάτω μέρος. Να κόψεις τον κύλινδρο που μένει ώστε να έχεις μία ταινία.
Να τυλίξεις αυτή την ταινία όσο πιο σφικτά μπορείς γύρω από το στυλιάρι και να δοκιμάσεις να κάνεις την εφαρμογή.

- Να βιδώσεις μία χοντρή βίδα στο άκρο του στυλαριού ώστε να αυξηθεί ελαφρά η διάμετρός του και να μπορέσει να γίνει η εφαρμογή.

Αυτούς τους τρόπους γνωρίζω.

Σε ευχαριστώ πάααααρα πολύ για την γρήγορη και άμεση απάντηση. Να είσαι καλά!!!

καλησπερα παρε ενα καλο επωνιμο(belota κοστος 4 ευρω) στιλιαρι βαλτο μαζοι με τη τσαπα στο νερο 1 μερα μετα τραβα σε ενα σιδερα να σου φτιαξη 2-3 σφινες πλατιες μιτερες μπροστα και καρφοσετες απανω στο κεφαλι του στιλιαριου να μπουν μεσα στο ξυλο μετα χανα βαλτα στο νερο μια μερα και δεν 8α εχεις 8εμα φραντσεσκος φιορενζα

Σε ευχαριστώ πάρα πολύ francopa αλλά εδώ που είμαι δεν παίζει τίποτα από αυτά που προτείνεις. Εφάρμοσα κάποια από αυτά που πρότεινε ο κος Ηλίας και πορεύομαι έτσι. Ευχαριστώ θερμά!

τοτε κικι μου φτιαξε εσυ σφινες απο ξυλο σαν τα στοπ που βαζουμε στις πορτες ψιλες και 8α τις βαλης πλαγια στα κενα εκει που παιζει το ξυλο με το σιδερο της τσαπας και μετα μεσα στο νερο

.... νά μήν απαντήσω στό τί εξοπλισμό διαθέτω γιά τήν καλλιέργεια (είμαι χρόνια πίσω...) , ... αλλά, γιά κάποια ασήμαντα – τετριμμένα πράγματα, ‘οπως καί εξ ίσου πρακτικά... νά απάντήσω γιά τό ... «Στυλιάρι και τήν τσάπα» , (πού τό έχω έτοιμο)

Υπάρχουν φίλοι μου, εργαλεία, (ως κάτι τό αυτονόητο), υπάρχουν όμως καί ‘εργαλεία’ (κάτι ως άν γιά εργαλεία ), όπως καί ... τά ‘κινέζικα’.
Μά,... αξίζει νά κάνομε τέτοιαν κουβέντα γιά τό στυλιάρι (καί τήν τσάπα); Σέ ένα Department of Engineering καί σέ σχετικό course, γιά ένα σχεδόν εξάμηνο έκαναν γιά τό εργαλείο «κατσαβίδι»! Προφανώς δέν θά παραθέσωμε εδώ ανάλογη ακαδημαϊκή διάλεξι γιά τό στυλιάρι, αλλά κάποια στοιχειώδη καί γιά όποιον ενδιαφέρεται.
Τό στυλιάρι (από ξύλο) γιά τήν τσάπα - τό ‘ξινάρι - τήν αξίνα, όπως λέμε, (καί ίσως, .. όχι μόνον) θά πρέπη νά έχη κάποια χαρακτηριστικά γιά τήν λειτουργικότητά του καί τίς αντοχές του.
Οι περισσότεροι προσέχουν τό λείο του, νά μήν έχη γρέζια – σκλήθρες, γιατί θά σού σακατέψη τά χέρια. Ως τόσον, ο καθένας μπορεί νά λειάνη ένα τραχύ ξύλο, μέ μιά `ράσπα, ένα γυαλόχαρτο, ή μέ ένα κομμάτι γυαλί.
Σέ καμμιά περίπτωσι όμως, δέν θά πρέπη νά έχη ρόζο/ους – θρέμα/τα. Σίγουρα, ... θά σπάση εκεί.
Γιά τήν καλύτερη λειτουργικότητα, θά πρέπη νά έχη μιάν μικρή ομαλή γεργάδα – κύρτωσι, (νά μήν είναι λαμπάδα - `ραβδί πού λέμε). Επίσης, θά πρέπη νά είναι σχετικά ελαφρύ (όχι δυσανάλογα βαρύ μέ τό ξυνάρι.
Γιά τίς αντοχές καί τήν πρακτικότητα θά πρέπη νά είναι συνάμα σκληρό (νά αντέχη καί νά μήν τρώγεται) καί ελαφρώς ελαστικό (νά μήν σπάη στίς δυνάμεις τών `ροπών πού ασκούνται, όπως καί στά απότομα χτυπήματα).
Καί τέλος, ...τά ‘νερά’ του: νά είναι κατά μήκος παράλληλα μέ τόν άξονά του, (τούτο θά τό εξηγήσω μετά).

Κάποια από τά ανωτέρω καί κυρίως η σκληρότητα καί η ελαστικότητα φαίνεται νά αντιφάσκουν, (όπως ακριβώς συμβαίνει καί στόν ατσαλωμένο – βαμμένο χάλυβα). Θά επιλέξης τήν χρυσή τομή. Δέν θά βάλης ποτέ ένα στυλιάρι από δρύ, βαρύ καί σκληρό, διότι θά σπάση, (όπως θά σπάση καί μιά πολύ ατσαλωμένη καί άκαμπτη σιδερόβεργα). Ούτε (ποτέ) ένα στυλιάρι ελαφρύ από κουμαριά, ή ρείκι, στιλπνό, ελαφρύ, πολύ σκληρό, αλλά όλως άκαμπτο! (απ’ αυτά φτειάχνης άλλα εργαλεία, όπως τού καπνιστή, λαβές κ.ά.). Ούτε τό ελαφρύ από τά πευκοειδή δέν κάνει γιά τήν δουλειά αυτή (δέν αντέχει καί θά σου έρχεται γύρω τό ξινάρι!).
Από τί ξύλο – δένδρο μπορείς νά τό φτειάξης; Κάποιο δένδρο απ’ αυτά πού φύονται στό τόπο σου θά εύρης κατάλληλο. Από τί τά έφτειαχναν οι παλιότεροι;
Βασικά καί ως τό πλέον στάνταρντ (καί κατά παρόδοσι γιά τά πεδινά καί ημιορεινά), χρησιμοποιείται η αγριλία.
Κόβεις ένα τέτοιο ξύλο πού σού γιομίζει τό μάτι, κυρίως από παραφυάδες στόν κορμό, (αλλά όχι νά ευρίσκεται καί πολύ ψηλά), τό καψαλιζεις, τό ξε-πελακάς, (πάντοτε μέ γνόμωνα τό διαμέτρημα τής αξίνας), τό λειαίνεις καί τό αφήνης νά ξεραθή, νά στεγνώση καλά, σέ μέρος σκιερό χωρίς μεγάλες μεταβολές θερμοκρασίας. (γιά νά μήν σκάση, τό περνάς καί μέ αλάτι, όπως καί γιά τήν στιλπνότητα, μέ κάτι τό λιπαρό, συνήθως κρέμα γάλακτος). Όταν έχει στεγνώσει καλά περνάς τήν αξίνα, αφήνοντας ένα ΄πιό χονδρό περιθώριο 1-1.5 εκ. γιά τήν τελική διευθέτησι όταν θά έχη πάρει τά μπόσικα, (θά επανέλθω σέ τούτο).
Η αγριλιά είναι η πλέον ενδεδειγμένη καί ειδικώτερα γιά τίς πιό βαρειές καί απαιτητικές χρήσεις, (άν καί στήν Κύπρο έχουν ένα άλλο δένδρο, μάλλον ανώτερο τής αγριλιάς γιά τόν σκοπό αυτό). Ανάλογα τόν τόπο καί τίς απαιτήσεις μπορείς νά χρησιμοποιήσης καί άλλα ξύλα, όπως από μελιό/ά (ελαφρύ , σκληρό καί ανθεκτικό), σφενδάμι , κ.ά.) Οι ντόπιοι, πάντως, ξέρουν πολύ καλά.
Ενας άλλος τρόπος κατασκευής στυλιαριών, ανάλογος τών σημερινών βιομηχανοποιημένων, είναι (γιά τήν ακρίβεια ... ήταν!) τό «στυλάρι από σχιζάρι».
Έκοβαν έναν κορμό ώριμου - ‘ψημένου’ δένδρου, (κατά κανόνα πουρνάρι καί ενίοτε αριά), χονδρό όσον μιά αγκαλιά, τό έσκιζαν μέ σφήνες καί κρατούσαν τά σχιζάρια από τήν καρδιά του, (τό καστανό, τό μαύρο μέρος). Μιά αγκαλιά κορμός θά έβγαζε τό πολύ 4-5 τέτοια σχιζάρια. Αυτά τά ξεπελεκούσαν καί έφτειαχνα στυλιάρι, (όπως καί `ραβδιά!).
Τά στυλιάρια αυτά ήσαν απέθαντα, αλλά, η διαδικασία τους ήταν πολύ επίπονη καί απαιτούσε δεξιοτεχνία. Έτσι, τούτα αποτελούσαν ένα ‘έργο τέχης’ γιά τούς μερακλήδες. Τό αρνητικό τους ήταν ότι δέν μπορούσαν νά χρησιμοποιηθούν (λόγω τής σχετικής ακαμψίας τους) σέ πολύ βαρειές χρήσεις.

Σήμερα, οι περισσότεροι καταφεύγουν στό έτοιμο , τό βιομηχανοποιημένο στυλιάρι, τό οποίο μπορεί νά θεωρηθή, όπως ελέγχθη, μιά μαζικοποίησις εκείνου από σχιζάρι, μέ μηχανή. Τί είναι όμως εκείνο πού κάνει αυτήν τήν τεραστία διαφορά στήν ποιότητα σέ σχέσι μέ τά σχιζάρια;
Τό είδος τού δένδρου καί ό τρόπος πού έχει μεγαλώσει τούτο, (πιό μαλακά, ή όχι από στεγνά δένδρα, ενδεχομένως από δένδρα πού τά έχουν πιέσει στήν ανάπτυξι, ... καί εν πάσει περιπτώσει, ξύλα χωρίς τίς απαιτούμενες ιδιότητες).
Είναι μάλλον αναμενόμενο, έως βέβαιο ότι καμμιά βιομηχανία δέν θά θυσιάση τήν καρδιά τού ξύλου γιά στυλιάρια! (Τό πιό βέβαιο είναι ό,τι οι χωρικοί επετούσαν από τήν διαλογή τους γιά τά σχιζάρια, οι βιομηχανίες μόνον εκείνο θά κάνουν στυλιάρι!)
Τήν σκληρότητα καί τό βάρος, λίγο πολύ τά βλέπεις. Όμως, εκείνο πού είναι καί τό ουσιαστικώτερο καί δέν ξέρει ο καθένας νά προσέξη, είναι τά ‘νερά’ τού ξύλου, αυτές οι γραμμές από τούς ομόκεντρους κύκλους του. Άν οι γραμμές αυτές δέν είνα πράλληλες μέ τόν άξονα τού στυλιαριού, από τήν μιά άκρη έως τήν άλλη, τότε τό στυλιάρι αυτό είναι ακατάλληλο. Άν δείτε κατά μήκος τού στύλου τά νερά του νά διακόπτωνται – νά σμίγουν, ή νά σχηματίζουν κάτι σάν ‘U’, ή χρυσαλίδες όπως τό παρκέ, τότε τούτο δέν κάνει γιά στυλιάρι.

Καί δυστυχώς αυτός είναι ο κανόνας, μέ ελάχιστες εξαιρέσεις.
Νά τό είπω πιό απλά: άν στό στυλιάρι, από τήν μιά του άκρη τραβήξετε μιά σκλήθρα σάν ‘κορδόνι’, αυτή θά πρέπη νά βγή κάτω –κάτω μέ τίς ίδιες σχεδόν διαστάσεις. Στά σχιζάρια, η εκλέπτυνσις γίνεται μέ τό ξεπελέκημα, μέ κλαδευτήρι – τσεκούρι. Καί αυτό σού δείχνει τόν δρόμο πού πάνε τά ‘νερά’, (άν καί ο πρώτος οδηγός είναι αυτό τούτο τό σχίσιμο!) . Άν τά νερά σέ κάποιο σημείο βουτάνε μέσα, τότε σταματάς, δέν συνεχίζεις, τό πετάς.
Στό βιομηχανοποιημένο, ποτέ κανείς κατασκευαστής δέν θά κοιτάξη τά ‘νερά’ τού ξύλου, (εδώ δέν τά προσέχουν ούτε οι πελάτες!). Θά σχισθούν μέ κορδέλλα καί όχι μέ σφήνες, θά εκλεπτισθούν μέ πλάνη καί τόρνο καί όχι μέ πελέκημα σύμφωνα μέ τά ‘νερά’ του. Ό,τι καλιάση καί ό,τι τύχει.
Λάβετε υπ’ όψιν σας ότι κανένα βιομηχανοποιημένο στυλιάρι δέν κάνει γιά βαρειά δουλειά, όπως ένα αγριλίτικο. Στίς βαρειές περιπτώσεις, (π.χ γιά νά βγάλετε μιά `ριζική κεφαλή μεγέθους μιάς αγκαλιάς, αγριλιάς, νά τήν ξεριζώσετε μέ ένα στενό, βαρύ ξινάρι), τά 8 στά 10 βιομηχανοποιημένα στυλιάρια θά σπάσουν στά 5-10 πρώτα λεπτά τής προσπάθειάς σας! καί αμφιβάλω άν ευρεθή κανένα πού νά αντέξη ως τό τέλος. Αυτή είναι η εμπειρία μου.
Μπορείτε νά καλυφθείτε όμως απ’ αυτά γιά τίς πεζές περιπτώσεις, όπως κάνει τόσος κόσμος. Άν θέλετε κάτι τό καλό καί δέν ξέρετε (τού’λάχιστον γιά τά νερά); Θά πρέπη νά εμπιστευθείτε τόν προμηθευτή σας. Ξέρει όμως καί εκείνος; Άν γιά παράδειγμα τού προσποιηθείτε ότι θέλετε ένα στυλιάρι γιά στενό – βαρύ ξυνάρι γιά αντίστοιχα βαρειά δουλειά καί, ... χωρίς νά δυσκολευθή σάς προτείνει τό τάδε, .. από ξύλο...., από .... , αφήστε το... Είτε εκείνος είναι ‘στυλιάρι’ σέ αυτά, ή, ... περνάει εσάς γιά ‘στυλιάρι’.

Δέν έχω ασχοληθή, ή ξεχωρίσει κάποιες μάρκες γιά σύστασι, (συνηθίζω νά φτειάχνω τά δικά μου). Αλλά, γιά τά belota, φίλε francopsa, θά μού επιτρέψης νά έχω σοβαρές αμφιβολίες, όχι γιά τά στυλιάρια της, αλλά τουλάχιστον γιά τά σιδηρικά της. Ναί μέν έχει επικρατήσει στήν αγορά, αλλά, τά εργαλεία της, γιά παράδειγμα τά ξινάρια της, δέν συγκρίνονται μέ τά αγγλικά, ούτε μέ τά καλά ελληνικά (άν καί τά τελευταία δέχομαι ότι υστερούν στό νεύρο).

Γιά τήν στερέωσι τής τσάπας στό στυλιάρι:
Επιλέγομε φάσι πού τό στυλιάρι νά είναι όσον γίνεται πιό ξερό – στεγνό, (στήν ανάγκη τό ζεσταίνομε καί λίγο!). Άν πρόκειται γιά έτοιμο –αγοραστό στυλιάρι, επειδή θά είναι πιό μαλακό από τά αγριόξυλα τά δικά μας καί πιό τορναρισμένο, θά φιλήση καλύτερα, αλλά, σύντομα θά φαγωθή τό ξύλο στά σημεία κυρίως τών γωνιών καί θά κουνιέται, ή θά έρχεται γύρω. Γιά νά αποφύγετε, ή νά περιορίσετε τούτο, παίρνετε μιά λαμαρίνα καί τίν διπλώνετε χονδρικά σάν δαχτυλίδι – ή λοξό στεφάνι γύρω απο τό ξύλο. Στήν πράξι, καί επειδή δέν διαθέτε τόσην δεξιοτεχνία, τήν βάζετε λίγο γύρω από τό ξύλο σέ ικανά λεπτότερο σημείο καί περνάτε πάνω απ’ αυτήν τήν τσάπα καί τήν χτυπάτε (τήν τσάπα) σιγά σιγά νά καθήση καί τό (λοξό) δαχτυλίδι νά πάρη τήν φόρμα του. Τό λαμαρινένιο αυτό δαχτυλίδι θά πρέπη νά υπολογίσετε νά μείνη νά εξέχη 0.5-1 εκ. έξω από τά όρια τής τρύπας τής τσάπας.
Στά αυτοσχέδια καί πιό σκληρά στυλιάρια, τούτο θά τό κάνετε λίγον καιρό μετά από τήν πρώτη χρήσι, όταν έχει ήδη πάρει τά όποια μπόσικα.
Σέ κάθε περίπτωσι πού η αξίνα σας πλέκει σημαντικά, τότε κόβετε μιά πιό χονδρή λαμαρίνα σάν σφήνα, ικανού πλάτους καί πάχους, τήν χτυπάτε πρώτα νά πάρη λίγο τό κοίλο σχήμα καί μετά κατά τό ίδιο τρόπο τήν σφηνώνεται νά καθίση μαζί μέ τήν κεφαλή τής τσάπας. Άν καί ο καθένας μπορεί νά χρησιμοποιήση κάτι απ’ ό,τι έχει εύχερο, ένα κομμάτι από χονδρό - πλατύ στεφάνι βαρελιού είναι ό,τι πρέπει γιά τήν περίπτωσι.
Πάντοτε προνοείτε νά έχετε αφήσει από τό αρχική θέσι – τοποθέτησι 1-1.5 εκ. περιθώριο πρός τό τέλος, μέ παχύτερο τό ξύλο εκεί, γιά τήν τελική διευθέτησι όταν τό ξύλο φυράνει.

Σφήνες πού δέν φιλούν μέ τίς κοίλες επιφάνειες τής τσάπας καί τού ξύλου θά πρέπη νά αποφεύγωνται. Σφήνες – καρφιά μέσα στό ξύλο, θά είναι μιά επείγουσα λύσις αλλά σύντομα θά καταστρέψετε τό ξύλο.
Πολλές νοικοκυρές, γιά πρακτικούς καί ευνόητους λόγους, αντί γιά λαμαρινένιο δαχτυλίδι, ή αντίστοιχη σφήνα, βάζουν ένα μεγάλο δαχτυλίδι – στεφάνι από χονδρό – σκληρό πλαστικό. Τό τελευταίο έχει τό πλεονέκτημα ότι δέν αφήνει τό ξύλο νά στεγνώση – νά φυριάνη τόσον οπλύ σέ εκείνο τό σημείο.
Ο καθένας κάτι επινοεί. Εγώ πολλά σάς είπα. Δέστε τί κάνουν καί άλλοι γύρω σας. Αλλά καί ποτέ δέν αφήνετε τό ξυνάρι σας νά φυριάνει καί νά περιμένετε, όποτε τό χρειασθείτε, ότι από μόνο του θά είναι εντάξει. Τό καταβρέχετε λίγες ώρες πρίν, μή τε καί τό αφήνετε συνέχεια στό νερό (θά σαπίση!) καί νά σάς είναι πάντα έτοιμο!
PALIOS

PALIOS κανενα εργαλειο απο σιδερο δεν ειναι καλο καμιας μαρκας επωνιμης εγω οσα εχω ειναι φτιαγμενα χειροπιητα στο καμινι απο γερο εργαλια απο τους λιγους στην ελλαδα ισως και μοναδικος απο την καστορια η τσαπα μου σπαη πετρα και δεν μασαη παροτη ιταλος εχω γιριση την ελλαδα και κα8ως ειμαι και αρχαιολογος οτι εργαλια στις ανασκαφες που εχω ειναι απεχτα και απο τις καλιτερες λονδινεζικες εταιριες φτιαγμενα απο αυτον φτιαχνη και ο ειδιος το κραμα τον ακους τον ηχο της και καταλαβενης δυστιχως στο στυλιαρη δεν ειναι τομεας του σε οσους συναδελφους μου ιταλους εχω δωση εργαλεια απο αυτον τον ευχαριστουν γιατι κανης το μισο του μισου της δουλειας απο τις επωνιμες εταιριες ζιγιαζμενες τρομερα και σχιζουν τα παντα

Χαιρετώ την παρέα.Σε συνέχεια της ανάρτησης περί τσαπιού θέλω να να επισημάνω την δυσκολία να βρω στην αγορά τσαπί ελαφρύ και λεπτό με πολύ καλό μέταλλο που να μην λυγίζει στην επαφή του με πέτρα..Τα τσαπιά του εμπορίου είναι βαριά και χοντρά.Παρακαλώ για προτάσεις.σε έτοιμα εργαλεία,όπως επίσης παρακαλώ τον francopsa για πληροφορίες όσων αφορά τον σιδηρουργό της Κοζάνης.